ผนึกกำลังภาคีเครือข่ายเขตพื้นที่ 10 ต่อสู้ภัยบุหรี่-บุหรี่ไฟฟ้าและแอลกอฮอล์
ขณะที่เด็กไทยมีภาวะเข้าถึงบุหรี่ไฟฟ้าเพิ่มมากขึ้นถึง 5.3 เท่า ในระยะ 7 ปี 
วันที่ 4 กุมภาพันธ์ 2568 นายแพทย์สุรพร ลอยหา รองประธานคณะกรรมการเขตสุขภาพเพื่อประชาชนเขตพื้นที่ 10 พร้อมด้วยนายรพินทร์ ยืนยาว เลขานุการร่วมคณะกรรมการเขตสุขภาพเพื่อประชาชนเขตพื้นที่ 10 และนางสุชารัตน์ ญาวงศ์ คณะทำงานเครือข่ายสมัชชาสุขภาพจังหวัดอุบลราชธานี เข้าร่วมการประชุมคณะกรรมการติดตามการดำเนินงานควบคุมการบริโภคยาสูบและเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เขตสุขภาพที่ 10 ณ ห้องประชุมร่วมคิดร่วมทำ ชั้น 5 อาคารอำนวยการ สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 10 อุบลราชธานี เพื่อเสนอแนวทางและแผนงานโครงการการแก้ไขปัญหาภัยคุกคามทางสุขภาพบุหรี่ไฟฟ้าในเขตพื้นที่ 10
ภายใต้การจัดการประชุมของสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 10 จังหวัดอุบลราชธานี โดยกลุ่มโรคไม่ติดต่อ นำโดย แพทย์หญิงบุศณี มุจรินทร์ ผู้อำนวยการสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 10 จังหวัดอุบลราชธานี และ ดร.เกศรา แสนศิริทวีสุข รองผู้อำนวยการสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 10 จังหวัดอุบลราชธานี ในการจัดประชุมคณะกรรมการติดตามการดำเนินงานควบคุมการบริโภคยาสูบและเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เขตสุขภาพที่ ๑๐ โดยมีแพทย์หญิงอุไรวรรณ จำนรรจ์สิริ สาธารณสุขนิเทศ เขตสุขภาพที่ 10 เป็นประธานในการประชุม มีวัตถุประสงค์ เพื่อการขับเคลื่อนกลไกการดำเนินงานควบคุมการบริโภคยาสูบและเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ บูรณาการดำเนินงานและสนับสนุนการดำเนินงานในเขตสุขภาพที่ 10 ให้บรรลุตามเป้าหมายแผนปฏิบัติการด้านควบคุมยาสูบแห่งชาติฉบับที่ 3 พ.ศ.2565-2570 และแผนปฏิบัติการด้านการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ระดับชาติ ระยะที่ 2 พ.ศ.2565-2570 นั้น
ทั้งนี้ ที่ประชุมนำเสนอสถานการณ์ปัญหาบุหรี่-บุหรี่ไฟฟ้าและแอลกอฮอล์ในเขตพื้นที่สุขภาพที่ 10 ที่เป็นปัญหาอย่างต่อเนื่องและมีภาวะที่มีกลุ่มเสี่ยงที่เข้าถึงและใช้บุหรี่-บุหรี่ไฟฟ้าและแอลกอฮอล์มีจำนวนเพิ่มมากขึ้น โดยข้อมูลผลสำรวจจาก Global Youth Tobacco Survey : GYTS ปี 2565 พบเด็กนักเรียนไทยที่มีอายุระหว่าง 13-15 ปี สูบบุหรี่ไฟฟ้าเพิ่มมากขึ้นถึง 5.3 เท่า ในระยะเวลา ๗ ปี โดยเพศหญิงเพิ่มสูงขึ้นมากกว่าเพศชาย ส่วนข้อมูลอัตราการบริโภคยาสูบของประชาชนอายุ 15 ปี ขึ้นภายในเขตสุขภาพที่ 10 ของสำนักงานสถิติแห่งชาติปี 2564 พบว่า ภาพรวมของเขตสุขภาพที่ 10 มีจำนวนอัตราการบริโภคยาสูบ ร้อยละ 18.5 ถ้าแยกเป็นรายจังหวัดที่มีจำนวนผู้บริโภคยาสูบมากที่สุด คือ จังหวัดมุกดาหาร ร้อยละ 22.6 รองลงมาจังหวัดอุบลราชธานี 19.4 จังหวัดอำนาจเจริญ ร้อยละ 18.2 จังหวัดยโสธร ร้อยละ 17.7 และจังหวัดศรีสะเกษ ร้อยละ 14.4 และพบว่าภาวะการบริโภคยาสูบจะมีจำนวนเพิ่มมากขึ้นโดยเฉพาะบุหรี่ไฟฟ้าเพิ่มขึ้นมากเท่าตัว ส่วนกระบวนการขับเคลื่อนกลไกการดำเนินงานควบคุมยาสูบของจังหวัดภายในเขตมีแนวทางและกลยุทธ์ร่วมกับภาคีเครือข่ายทุกภาคส่วนใน 5 มาตรการ คือ มาตรการที่ 1 การขับเคลื่อนกลไกการดำเนินงานควบคุมยาสูบระดับจังหวัด มาตรการที่ 2 การบังคับใช้กฎหมายและการดำเนินงานสร้างสิ่งแวดล้อมปลอดบุหรี่ มาตรการที่ 3 การป้องกันนักสูบหน้าใหม่ มาตรการที่ 4 การบำบัดรักษาและช่วยเลิกสูบ และมาตรการที่ 5 การสร้างมาตรการทำให้ชุมชนปลอดบุหรี่
ทั้งนี้ มีเป้าหมายในปี 2568 จังหวัดมีการดำเนินการควบคุมยาสูบระดับพื้นที่ครบ 5 กิจกรรมหลัก จำนวนร้อยละ 75 และจะมีการตั้งชมรม Gen Z ในสถานศึกษาในทุกระดับ ทุกจังหวัดทั่วประเทศ ขณะที่เขตสุขภาพที่ 10 ทั้ง 5 จังหวัดจะดำเนินการจัดตั้งชมรม Gen Z ในสถานศึกษาจำนวน 29 แห่ง
ท้ายสุดในที่ประชุมมีการแลกเปลี่ยนและวางแผนร่วมกัน เพื่อให้เกิดแนวทางไปสู่ผลสำเร็จให้มากขึ้น เช่น การเชื่อมภาคีภาคการศึกษาและทางมหาวิทยาลัยต่างๆภายในเขตสุขภาพที่ 10 เข้ามาร่วมในการเป็นคณะกรรมการมากขึ้น การใช้คำสั่งคณะกรรมการระดับจังหวัดโดยผู้ว่าราชการจังหวัดสั่งการ การสร้างกระแสด้วยการสื่อสารถึงโทษพิษภัยและกฎหมาย การสร้างเครือข่ายระดับจังหวัดและพื้นที่โดยเฉพาะคณะกรรมการพัฒนาคุณภาพชีวิตระดับอำเภอมากขึ้น โดยการมีข้อมูลที่ชัดเจนในการชี้เป้าหมายการแก้ไขปัญหาโดยบูรณาการกับแอพ Smart อสม. การบำบัดรักษาด้วยการใช้ยาเลิกบุหรี่ การบูรณาการแผนร่วมกับโครงการโรงเรียนสีขาว โครงการ To Be Number One การเชื่อมการทำงานกับสมัชชาสุขภาพจังหวัด คณะกรรมการเขตสุขภาพเพื่อประชาชนเขตพื้นที่ให้มีวงแลกเปลี่ยนและมีส่วนร่วมจากทุกภาคส่วน
รายงานโดยนายรพินทร์ ยืนยาว เลขานุการร่วมเขตสุขภาพเพื่อประชาชน เขตพื้นที่ 10
